واکاوی پیامدهای مهاجرت فصلی خانوارهای روستایی دهستان دبیران ( استان فارس)

چکیده مهاجرت یکی از پدیده های مهم اجتماعی ـ جمعیتی است که بتدریج از قرن هفدهم در کشورهای صنعتی، و در ایران از دوره صفویه با دادن القاب به اصناف شهری و تحقیر جامعه روستایی آغاز شده است؛ و هم اکنون به یکی از پدیده های عام تغییرات اجتماعی ـ اقتصادی تبدیل شده که این مسئله موجب بروز پیامدهای متفاوتی گردیده است. در این پژوهش سعی شده است به دنبال این مسئله باشد که مهاجرت فصلی خانوارهای روستایی چه پیامدهایی برای آنها و روستاهای محل سکونت شان در پی داشته است. مطالعه کیفی حاضر با جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه ساختار نیافته به صورت انفرادی (14 مصاحبه) و گروهی (11 مصاحبه) و مطالعه بر روی 10خانوار به صورت مشاهده مشارکتی، به روش نمونه گیری هدفمند در سال 1392 انجام شد؛ و داده ها به روش تحلیل محتوای ارتباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پیامدهای مهاجرت فصلی به صورت خانوادگی و دسته جمعی بر اساس تجارب مشارکت کنندگان در 4 طبقه اصلی" پیامدهای اقتصادی"، "پیامدهای اجتماعی"، "پیامدهای فرهنگی" و " پیامدهای جمعیتی" دسته بندی شدند که هر کدام دارای زیر طبقات متعدد می باشند. بروز مشکلات ذکر شده از پیامدهای اساسی مهاجرت به صورت خانوادگی محسوب می شوند که مهاجرت را برای روستائیان به تجربه ای تلخ مبدل ساخته اند. چون مهاجرت فصلی با هدف کاهش فقر مادی، نه تنها موجب کاهش این نوع فقر نشده بلکه موجب تشدید فقر اجتماعی و فرهنگی گردیده است؛ که متأسفانه از فقر مالی مصیبت بارتر است. در واقع فقر مالی منشأ بروز فقر اجتماعی و فرهنگی در بین مهاجرین گردیده است که آثار سوء آن تنها متوجه آنها نبوده، بلکه جامعه را هم تحت تأثیر قرار داده است. رفع این مشکلات از جامعه و کاهش آسیب پذیری روستاییان از مهاجرت، مستلزم تدوین برنامه های جامع از طرف دولت می باشد.